VPN Nasıl Çalışır?

VPN hizmet sağlayıcıları insanların güvenliğini ve anonimliğini korumaya yardımcı olan oldukça muhteşem araçlar. Gerçeği söylemek gerekirse (ki artık herkes tarafından biliniyor) VPN nasıl çalışır bilmeyen pek çok insan var. Bazı üst düzey VPN hizmet sağlayıcıları araçlarının nasıl çalıştığına dair kısa açıklamalar yapsa da bu açıklamalar ortalama kullanıcılar için yeterli değil.

VPN nasıl çalışır anlatacağımız bu rehberde pek çok şeyi şey keşfedeceksiniz.

VPN hizmet sağlayıcınız var ve arka planda hangi işlemlerin gerçekleştiğini merak mı ediyorsunuz? Yoksa ilk kez duyuyorsunuz ve internette araştırma yaparken bu rehbere nasıl ulaştınız bilmiyor musunuz? Endişelenmeyin. Tüm teknik ayrıntılardan kaçınıp basit bir şekilde ele alacağız. VPN nasıl çalışır anlamak için bilgisayar mühendisliği mezunu olmanıza gerek yok.

VPN nasıl çalışır öğrenmeden önce gelin VPN ile neler yapılabilir inceleyelim. Bakalım VPN'in ana fonksiyonları nelermiş.

Bir VPN'in Ana Fonksiyonları

Evet. Konumuz VPN'in ana fonksiyonları.

Herkes tarafından bilinen ve bariz olan VPN ile neler yapılabilir sorusunun cevabı aslında online güvenlik ve anonimlik. IP adresinizi gizleyebilmeniz (veya değiştirebilmeniz) VPN hizmet sağlayıcılarını hayat kurtaran uygulamalardan biri haline getiriyor. Sonuçta her VPN hizmet sağlayıcısı için bu ana şeylerin reklamları yapılıyor.

Unutmayın; VPN'i çalıştırdıktan sonra IP adresinizi kontrol ederek kullandığınız VPN hizmet sağlayıcısının doğru çalışıp çalışmadığını kontrol edebilirsiniz. Buradan gerçekleştirebilirsiniz.

VPN nasıl çalışır merak eden insanların bunu unutmamaları lazım. VPN ile neler yapılabilir sorusunun cevabı genellikle sizi, yani kullanıcıyı internette gezinirken ve kişisel şeyler gerçekleştirirken korumak etrafında dönüyor. Rehberin başında "VPN nasıl çalışır?" konusunda teknik ayrıntılara girmeyeceğimi söylesem de bu konunun altını çizmem gerekiyor.

Güvenlik ve anonimliğin yanı sıra VPN hizmet sağlayıcılarının başka kullanımları da var.

Bunlar arasında en çok bilinen kullanım alanı yayın izleme. Bu herhangi bir içerik olabilir ancak en popüler örnekler arasında Netflix, Hulu ve HBO yer alıyor. Adı geçen şirketlerde bölge sınırlamalı çok fazla içerik bulunuyor. İçeriğin yayınlandığı bölgenin dışında yer alıyorsanız içeriği izleyemiyorsunuz.

Tabii ki elinizin altında bir VPN hizmet sağlayıcısı yoksa.

Çalışma şekillerinden dolayı (merak etmeyin "VPN nasıl çalışır?" sorusuna da geleceğiz) VPN hizmet sağlayıcıları bu büyük yayın izleme platformlarının sistemlerini kandırıp yukarıda söz edilen içeriklere erişim sağlayabiliyor.

Torrent de "VPN nasıl kullanılır?" sorusuna cevap arayan kişilerin popüler kullanım alanlarından biri. Bir torrent dosyası indirirken bir virüs veya tuş kaydedici ile karşılaşma şansınız hep var. Elinizin altında iyi bir VPN hizmet sağlayıcısı olmadan pek çok sorun yaşayabilirsiniz.

VPN nasıl kullanılır bilerek ve piyasanın en iyi VPN hizmet sağlayıcılarından birini kullanrak kimliğinize, kişisel bilgilerinize ve diğer hassas bilgilerinize zarar gelmeyeceğinden emin olabilirsiniz.

VPN kullanmanın faydaları bu şekilde. Sıra geldi VPN nasıl çalışır sorusunun detaylarına.

VPN Nasıl Çalışır? Temel Bilgiler

"VPN Nasıl Çalışır?" rehberinin olabildiğince kolay anlaşılabilmesi için birkaç farklı bölüme ayırdım. Bazı belli konulara geçmeden önce genel bir bakış yapmamız gerekiyor.

VPN nasıl çalışır? VPN aslında "Sanal Özel Ağ" (Virtual Private Network) ifadesinin kısaltılmışıdır. Adından da anlaşılacağı üzere gizlilik fikriyle yani "güvenlik ve anonimlik" sağlamak adına tasarlanmış bir ağdır.

Bir Fikir Oluşması Açısından Örnek

Bu kısmı daha basit hale getirmek için gelin konuyu bir örnekle ele alalım.

VPN nasıl çalışır öğrenmek için yerel kütüphanenize gittiniz. Halka açık WiFi bağlantısı üzerinden oturum açtınız ve banka hesabınızı bir kontrol etmek istediniz.

Banka hesabınızda oturum açtığınız an içinde bulunduğunuz odanın diğer ucunda laptop'undan bağlantınıza sızmak isteyen bir hacker olabilir. Siz hiçbir değişiklik hissetmeseniz de hacker WiFi bağlantısı üzerinden cihazınızın IP adresini öğrenebilir.

Böylelikle bağlantıya sızan kişi banka bilgilerinizi, kişisel bilgilerinizi, hatta ev adresinizi ve sosyal güvenlik numaranızı öğrenebilir.

Örnek yaratmak adına durumu biraz abartmış olabilirim ama olayın genel fikri bu şekilde.

Bu durumda VPN hizmet sağlayıcısı kullanıyor olsaydınız tüm bu problemlerden yaşamadan kurtulurdunuz. Peki nasıl? 

VPN'i Çalıştırdığınızda Neler Olur?

İlk kez bir VPN indirip, kurup çalıştırdığınızda cihazınız ve VPN sunucusu arasında bir bağlantı kurulur. İnternetten bir siteye eriştiğinizde bu sitelere IP adresi, konum ve benzeri bilgilerinizi verirsiniz. Biri bu bağlantıya sızdığında tüm verilerinizi görüntüleyebilir.

Çalışan bir VPN hizmet sağlayıcsıı siz ve erişmeye çalıştığınız site arasında bir aracı rolü oynar. Verileriniz VPN sunucularına ulaşır, erişmeye çalıştığınız siteye gönderilmeden önce şifrelenir.

Yani basit bir ifadeyse yeni, genellikle ortak bir IP adresine sahip olursunuz. Hem erişmek istediğiniz site hem de bağlantınıza sızmış olabilecek bir hacker bu sahte IP'yi görür. Böylelikle orijinal IP'niz gizli kalmış olur.

VPN nasıl kullanılır ve nasıl çalışır öğrenmek isteyen için biraz kafa karıştırıcı olsa da şöyle düşünün; diyelim ki arkadaşınıza bir mektup yollayacaksınız ama adresinizi bilmesini istemiyorsunuz. Ne yaparsınız? Mektubu iletecek bir şirket tutarsınız. Mektubu şirkete gönderirsiniz şirket de arkadaşınıza sahte bir iade adresi ile gönderir.

Ne arkadaşınız ne de gideceği yere ulaşmadan önce mektubu çalan kişi gerçek adresinizi göremez. İşte VPN tam olarak böyle çalışıyor. İşte bu yüzden VPN hizmet sağlayıcıları bölge sınırlamalı içeriklere veya sitelere erişim sağlayabiliyor.

Yakından Bir Bakış - AES 256, Acil Anahtarlar ve Daha Fazlası

VPN nasıl çalışır ve VPN kullanmanın faydaları neler artık biliyorsunuz. Gelin bir de arka planda gerçekleşen işlemlere bir bakalım.

Her şeyden önce tüm büyük VPN hizmet sağlayıcılarının AES 256-bit veri şifreleme ile OpenVPN protokolü kullandığından bahsetmek gerek.

OpenVPN, VPN hizmet sağlayıcılarının ağlarında güvenli ve dengeli peer-to-peer ve peer-to-site bağlantıları kurmasına yardımcı olan bir protokoldür. Sektör standartı olan bu protokol tüm büyük VPN hizmet sağlayıcıları tarafından kullanılmaktadır.

AES 256 ise biraz daha karmaşık. Adından da anlaşılacağı üzere bu bir veri şifreleme sistemidir. AES gönderdiğiniz ve aldığınız verileri şifrelemek için kullanılır. Şu anda en güçlü şifreleme sistemi olarak görülmektedir.

İzin verin size kendi deneyimim üzerinden bir tavsiye vereyim.

VPN nasıl çalışır öğrendiğinizde bir VPN hizmet sağlayıcısı kurun ve AES 256'nın varsayılan olarak etkin olduğundan emin olun. Çoğu VPN hizmet sağlayıcıları varsayılan olarak şifreleme sisteminin bir düşük sürümü olan AES 128'i kullanıyor. 

Sebebi çok basit. AES 256 sizin açınızdan çok fazla kaynak talep ediyor. Sonucunda da bağlantı hızınız nispeten yavaşlıyor. Güvenli bağlantıdan daha önemli bir şey olmadığından bu sizin için bir sorun yaratmamalı.

Acil Anahtarlar

Acil anahtarlar piyasanın devleri arasında yer alan hemen hemen her VPN hizmet sağlayıcısında bulunan önemli araçlardan başka bir tanesi.

Özelliğin fonksiyonu şu; internette gezinirken VPN ile bağlantınız koparsa acil anahtar o anda gerçekleştirilen tüm işlemleri sonlandırıyor. Yani tarayıcınızdaki tüm pencereleri kapatıp devam eden indirmeleri durduruyor.

"VPN Nasıl Çalışır?" yazımızı okuyan kişilerin bazıları "E bu hiç olmaması gereken bir durum değil mi?" diye sorabilir. Cevabım evet. Gerçekten de öyle. Ama olmaması gereken daha önemli durum var; verilerinizin ve hassas kişisel bilgilerinizin üçüncü partilere ulaşmaması.

VPN'ler ve Veri Depolama Hakkında

VPN nasıl çalışır sorusu hakkında tüm bilgileri verdiğimize göre sıra geldi bir VPN hizmet sağlayıcısını etkinleştirdiğinizde arka planda gerçekleşen temel işlemleri anlamaya.

"VPN Nasıl Çalışır?" yazımızı bitirmeden önce üzerinde durmak istediğim bir konu daha var; veri depolama.

Belki duydunuz belki de duymadınız ama veri depolama VPN hizmet sağlayıcıları sektörünün kanayan yaralarından biri. Bir VPN hizmet sağlayıcısının internette yaptıklarınızı kayıt altına almasına sonra da bu bilgileri üçüncü parti reklam firmalarına hatta resmi dairelere vermesine deniyor.

Hiç hoş bir durum değil.

Tamamen akıl almaz bir durum. İnternette böyle hizmet sağlayıcıları ve çirkin uygulamalar hakkında pek çok "açığa çıkarma" yazısı var.

Peki neden şimdi bundan bahsediyorum? Sizi uyarmak için.

Veri depolama piyasadaki büyük VPN hizmet sağlayıcılarından birini seçtiğiniz zaman büyük bir sorun teşkil etmiyor. Ancak daha az bilinen VPN hizmet sağlayıcılarına yöneldiğinizde kirli işler başlıyor.

Yapmanız gereken seçtiğiniz sağlayıcının hizmet kullanım şartlarını gözden geçirmeniz. Veri depolama konusu eleştirmenler ve pek çok kullanıcı tarafından dile getirilince hemen hemen tüm meşhur VPN sağlayıcıları politikalarına veri depolamayla alakalı özel bir bölüm ekledi.

Bu bölümlerde veri depolama hakkında tüm sorulara yanıt bulabiliyorsunuz. Şirket veri depolama yapıyor mu? Yapıyorsa ne kadar yapıyor ve hangi türde veriler kayıt altına alınıyor? Sağlayıcı topladığı bilgileri üçüncü partilere veya resmi dairelere gönderiyor mu?

Unutmayın; tüm veri depolama işlemleri kötü görülmüyor. Bazı VPN hizmet sağlayıcıları hakkınızda HİÇBİR BİLGİ toplamazken (AirVPN) VPN hizmet sağlayıcılarının çoğunluğu fatura ve ödeme bilgileri, teknik parametreler, oturum açma zamanı (saat değil tarih) gibi bazı ufak bilgileri kayıt altına alıyor.

Yukarıda bahsedilen veri kayıtları müşteri olarak size daha iyi, pozitif bir deneyim sağlamak adına gerçekleştiriliyor. Ancak müşteri memnuniyeti sınırını geçen ve gizli gezinme bilgilerinize el uzatan kayıtlar çok ciddiye alınmalı.

Son Sözler

VPN nasıl çalışır öğrenmek istemenizin sebebi ne olursa olsun her türlü faydalı olduğunu söyleyebiliriz. "VPN Nasıl Çalışır?" yazımız temel bir giriş görevi üstleniyor. İsterseniz daha ayrıntılı bir şekilde araştırabilirsiniz. Derinlere indikçe konu da karmaşık bir hal alacak.

Ancak bu yazıyla tüm teknik ayrıntıları atlayıp okuyucuya yani size olabilecek en basit şekilde VPN nasıl çalışır anlatmak istedim. Umarım bu amaca ulaşabilmiş, VPN kullanmanın faydaları nedir anlatabilmiş ve 10 dakika önceden daha fazla bilgi sahibi olmanızı sağlayabilmişimdir.

Seçtiğiniz VPN hizmet sağlayıcısının acil anahtarı olduğuna, en güncel veri şifreleme ve güvenlik protokollerine sahip olduğuna, veri depolama gerçekleştirmediğine her zaman dikkat edin. İnternette araştırma yapmakla uğraşmadan %100 emin olmak istiyorsanız yılın en iyi VPN hizmet sağlayıcıları listemize göz atabilirsiniz.

Tablo: Şu anda piyasaki en iyi VPN sağlayıcılarından bazıları

Umarım yazı hoşunuza gitmiştir. Diğer rehberlere de bakmayı unutmayın. Size en uygun VPN hizmet sağlayıcısını bulmanızda boş şans dilerim!